‘Lokaal Brood’ onderzoekt de beslissende factoren die maken dat een korte keten brood initiatief een succes wordt. Het project zoekt bakkers met interesse in het platform en nog enkele geëngageerde voortrekkers voor de initiatieven. Doe je mee?
Volgens inschattingen wordt slechts 10% van het areaal Belgische tarwe geteeld als baktarwe. Het grootste deel van onze baktarwe wordt ingevoerd uit voornamelijk Frankrijk en Duitsland. Belgische baktarwe wordt vaak ten onrechte aanzien als minderwaardig. Met de juiste teelttechniek wordt ook in België kwalitatief graan met goede bakkwaliteit bekomen. Dat betekent o.a. niet alleen voldoende eiwitten maar ook eiwitten van goede kwaliteit. Daarnaast zijn er steeds minder professionele Vlaamse molenaars en krijgen de warme bakkers het steeds moeilijker.
Het onderzoek wil daarom een meerwaarde creëren voor de verschillende spelers binnen de korte broodketen. De Vlaamse landbouwer moet opnieuw een eerlijke prijs krijgen voor zijn product. De molenaar en de warme bakker moeten zich opnieuw kunnen onderscheiden. Bakkers kunnen dit doen door innovatieve producten op de markt te brengen en de ambacht extra in de kijker te plaatsen. Een artisanaal brood gebakken van lokaal bakgraan zal zorgen voor extra beleving en transparantie, en dus meerwaarde, bij de consument.
Om bij elke stap binnen de keten een kwalitatief hoogwaardig product te bekomen, is technische vakkennis noodzakelijk. Vorig jaar werden binnen het onderzoeksproject meer dan 150 rassen tarwe, spelt en andere graansoorten gescreend. Dit jaar wordt de teelttechniek van de 20 beste rassen geoptimaliseerd in opbrengstproeven op diverse Vlaamse bodems. Verder worden van 60 geselecteerde rassen de diverse baktechnische kwaliteitsparameters in kaart gebracht. Dat gebeurt zowel op de korrel als op het meel en de bloem. Na verdere selectie vinden er verschillende baktesten plaats in het graanlaboratorium, in de proefbakkerij en in ateliers van bakkers.
Dan rijst de vraag ‘Hoe en aan wie moet de bakker zijn lokaal brood verkocht krijgen?’ Om hierop een antwoord te bieden, werd o.a. eind 2019 een consumentenbevraging uitgevoerd bij meer dan 2000 Vlamingen. De vragenlijst peilde naar hoe en waarom brood wordt aangekocht en naar de perceptie over het concept ‘lokaal brood’. Uit deze bevraging blijkt dat een groot deel van de Vlaamse bevolking interesse heeft in broodproducten van lokale bakgranen en hier ook een meerprijs voor wil betalen. Op basis van de gegeven antwoorden worden klantenprofielen opgemaakt, die kunnen gebruikt worden voor gerichte verkoopcampagnes en boodschappen naar de consument.
De verworven expertise zal op 2 manieren vertaald worden naar het werkveld. Allereerst zullen de bevindingen getoetst worden aan de praktijk in 3 nieuwe lokaal brood initiatieven. Die krijgen momenteel vorm in 3 regio’s, namelijk West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en het ruime Pajottenland. Er is al een samenwerking met een 7-tal landbouwers, waarbij de eerste hectaren tarwe nu aan het groeien zijn. Aan die regio’s zijn ook al molenaars gekoppeld die zich geëngageerd hebben voor een samenwerking.
Ook al zijn de initiatieven in zekere mate gekoppeld aan een gebied, toch is de afstand niet allesbepalend. De persoonlijke relaties tussen bakker, molenaar en landbouwer primeren. Naast het partnerschap is ook zeggenschap van essentieel belang. Het is de bedoeling dat elke deelnemer mee de identiteit van het initiatief bepaalt. Facetten zoals productontwikkeling, prijszetting en communicatie vallen daar bijvoorbeeld onder. Korte keten betekent dus veel meer dan enkel het verwerken van lokale grondstoffen.
Daarnaast wordt er ook een breder platform opgericht waar (op termijn) gelijkgestemde bakkers, molenaars en landbouwers elkaar kunnen vinden. Tevens zullen de goede praktijken rond onder andere voedselveiligheid, vermarkting en teelt ter beschikking gesteld worden.
Ben jij ook gedreven door jouw ambacht? Experimenteer je graag eens met alternatieve technieken of grondstoffen? Of ben je gewoon nieuwsgierig naar meer? Neem dan gerust contact op. Wij zoeken bakkers met interesse in het platform en nog enkele geëngageerde voortrekkers voor de initiatieven.
Meer info vind je terug op onze webpagina: https://www.hogent.be/projecten/lokaal-brood/ of stuur bij interesse in het project een e-mail naar evelien.vanbavegem@hogent.be